Vrouwen hebben de plicht mannen te verbeteren.
Ik kan mij niet meer herinneren wanneer precies ik mij voor het eerst afvroeg, waarom ik altijd meer, beter en mooier wil. Ooit vertelde een Surinaamse vriend mij, dat er in het Surinaams geen woord voor ‘tevredenheid’ bestaat. Je kunt je afvragen of dat zo gek is. In een samenleving waar de belangrijke levensbehoeften bevredigd zijn, gedragen mensen zich rustig, omdat ze tevreden zijn. Suriname heeft weinig reden tot tevredenheid gehad.
Genoeg is nooit ‘genoeg’ en tevredenheid duurt tot er iets aantrekkelijks langskomt. Komt er niets, dan wordt het leven een sleur en ook dan worden de mensen ontevreden. We zijn nooit lang genoeg gelukkig om tevreden te blijven. Er is in iedere samenleving behoefte aan dynamiek.
Soms kijken we met weemoed terug naar vorige momenten van tevredenheid. Vroeger was alles beter. ‘Toen was geluk nog heel gewoon’. We herinneren ons dat je veilig over straat kon. Kinderen hadden nog respect voor grijze haren. Het zou mooi geweest zijn als het zo had kunnen blijven!
Twee vrouwen
Het zijn twee vrouwen die begrijpen waarom het voortdurend fout gaat met ons en onze samenleving. Twee vreemde vrouwen. Niet mijn moeder of mijn echt-genote. Ook niet mijn dochter of haar dochter. Ik weet welhaast zeker dat zij mij niet kennen.
Zij hebben echter voor zover ik het kan weten, de moeite genomen om zich voor te stellen dat ik besta. Hoe zij dat konden, is mij een raadsel. Tenzij zij zich afgevraagd hebben, wat al die oude venten in grijze pakken en die jonge venten in hun eigen onbestemde denim uniformen willen weten.
Voor vrouwen is dat eigenlijk niet zo moeilijk. Ze zijn immers veroorzakers, opvoeders, leraars en verleiders van al deze venten. Zolang ze niet wedijveren met de venten, controleren ze de venten. O.K.? En als we eerlijk zijn, weten we dat jonge venten niet zoveel van oude venten verschillen. Ze weten alleen niet zoveel uit ervaring. Ze calculeren misschien beter dankzij hun computers, maar daar staat tegenover dat ze slechter anticiperen. Venten zijn venten. Terwijl mijn moeder mij altijd voorhield, dat ik tevreden moest zijn met wat ik had, dreigde mijn vader met hel en verdoemenis als ik niet beter zou presteren. Beter presteren is meer verdienen en meer verdienen is meer uit kunnen geven en meer hebben.
Consumentisme
Ik vraag mij reeds geruime tijd af, of onze hebzucht en afgunst tot niets anders kunnen leiden, dan consumentisme. Eigenlijk vraag ik mij af, wanneer genoeg, genoeg is. We willen steeds meer en zijn zelfs zo bang, dat we niet zouden kunnen krijgen wat we willen, dat we onze concurrentie immoreel noemen en daarmee mogen vermoorden. Soms maakt de concurrentie een fout en valt ons aan. We schreeuwen moord en brand en verklaren oog om oog en tand om tand. Onze rechtvaardiging is onze god, die de enige ware god is, zonder dat we weten of hij bestaat.
Wij zijn de stoere venten, die nooit genoeg hebben en altijd meer dan de andere venten moeten hebben. De meiden zijn niet anders. Hun manier om te krijgen wat ze willen, is misschien slimmer dan die van de venten en soms gemener, maar eigenlijk is er geen verschil tussen venten en meiden. We willen allemaal altijd meer dan. Meer dan gister en meer dan de buren.
Barbara Ehrenreich
Barbara Ehrenreich wijst me op de onverantwoordelijkheid van het gokken die haar basis en oorsprong in hebzucht vindt. Hebzucht is wellicht de meest menselijke drijfveer, maar is het ons niet mogelijk grenzen te stellen?
Barbara krijgt haar gelijk in het panikeren van zo genaamde investment bankers wanneer ze ontdekken, dat de wereld-wijde handel van producten in ongedekte valuta zijn beperkingen heeft. De meeste bankiers wisten dat wel, maar ze hoopten dat het hun tijd wel zou duren.
Ik had ook investment banker kunnen worden. Ik ruilde immers grote stuivers à pari voor kleine dubbeltjes, totdat mijn moeder er achter kwam en mijn lucratieve handeltje oprolde. Volgens haar was het oplichting.
Ach, met veel bomen zie je het bos niet meer. Amerikaanse goederen importeurs betalen hun rekening met Amerikaanse dollars en Amerikaanse investment bankers verkopen Amerikaanse aandelen en obligaties tegen dezelfde dollars.
De cirkel is rond. Als kleine spaarder en pensionado zal het mij een rotzorg zijn, hoeveel miljarden en triljoenen het allemaal gaat kosten om een failliet idee dat kapitalisme heet, te herstellen. Ik ben oud en wijs genoeg om te begrijpen, dat het geen kwestie van reparatie is. Ik heb het al eerder meegemaakt en toen moest ik gewoon een nieuwe auto kopen.
Het is niet aan mij om me met mijn paar stuivers druk te maken om het welzijn van de investment bankers en hun relaties. Een nieuw financieel systeem, dat niet op survival of the fittest is gebaseerd bestaat al 50 jaar.
Ik zou niet weten wat ik daar nog aan toe zou kunnen voegen. Ik kan alleen maar hopen, dat het Washington & Wall Street Establishment humanisme ooit voorrang zal willen verlenen boven opportunisme.
Camila Batmanghelidjh
Camila Batmanghelidjh vind ik interessanter. Let wel ik zeg niet ‘is’.
Volgens haar: “De waarheid is, dat als een kind een misdaad begaat, we allemaal verantwoordelijk zijn”.
Ik erger mij al tijden aan de christelijke zondagschool wijsheden van onze al veel te lang ‘huidige’ minister president van het Koninkrijk der Nederlanden. Normen en waarden in één adem.
Er zijn normen waar we ons allemaal aan te houden hebben, morele en wettelijke voorschriften, die onvoorwaardelijk geaccepteerd moeten worden voor een leefbare samenleving.
1. How Positive Thinking Wrecked the Economy, barbaraehrenreich.com
2. The Capitalist Manifesto, kelsoinstitute.org
3. When a child commits a crime, the truth is we’re responsible, Camila Batmanghelidjh, founder and director of Kids Company